Nefs Psikolojisi Ekolü

Nedir?

Nefs nedir? Nefs Psikolojisi nedir? Nefs Psikolojisi yaklaşımının insana bakışı nedir? Nefs Psikolojisi'nin Modern Psikoloji ile ilişkisi nedir?
Nefs, bir mânâda "psikoloji" kelimesinin ilk yarısını oluşturan "psike" ile aynı mânâya geliyor gibi görünse de, kıyas kabul etmeyecek kadar daha zengin bir içeriğe sahiptir. S. Freud psikolojisinde "psike" denizde yüzen bir buzdağına benzetilirken, İslâm ve tasavvuf geleneğinde nefs (sembolik olarak), idarecisi ve yasaları olan bir ülke gibi anlatılır. Nefs; ilâhî kökenli, akıllı yasalar tarafından yönetilen, kendi kendini düzeltme potansiyeli taşıyan, yarı bağımsız bir sistemdir.
Kur’ân-ı Kerîm’e müracaat etmeden insan anlaşılamaz; nefs bilinmeden de Rabb bilinemez. Nefs Psikolojisi diye tanımladığımız bu kadîm psikolojinin diğer dayanağı ise ehadîs-i şerîfedir. Efendimiz'in (sav.) sünnet-i seniyyeleri, hayat-ı tayyibeleri, güzel ahlâkı, edebi, her konuda inceliği, letâfeti, nezâketi, basîreti, ferâseti bilinmeden, araştırılmadan da psikoloji olmaz.
Batı psikolojisi, temelde iki şuur-dışı kategorisi bilir: S. Freud’un şuur-dışı diye tanımladığı, “id”in hüküm sürdüğü âlem ve C.G.Jung’un “kollektif şuur-dışı” mefhumu. Sembolik olarak ifade edersek, Freud bu binanın bodrum katlarına işaret etmiş ve orada hüküm süren kaos ve kötülüğü insanın aslı olarak özetlemiştir. Jung tarihî bir süreç olarak bütün insanlığın ortak şuur-dışını anlatır ama bu boyutun ilâhî bağlantısını kuramaz. Bu ikisine Nefs Psikolojisi bir üçüncü boyut ekler: üst şuur-dışı (âlem-i misâl). Ve insanın aslî vatanı, esas ait olduğu yer burasıdır.

Neden?

Nefs Psikolojisi yaklaşımı neden ortaya çıktı? Neden yeni bir ekole ihtiyaç var?
1. İnsanlığın genel psikolojik durumundaki (küresel psiko-hijyen) kötüleşme.
Bedensel hastalıklara yönelik somatik tıptaki olumlu gelişmelerin aksine, psikolojik sağlık alanındaki istatistikler bu alanda ciddi bir kötüleşmenin olduğunu gösteriyor.
2. (Birinci sebeple bağlantılı olarak) Varolan psikoloji ekollerinin insanı anlama, psikolojik rahatsızlıkları tespit etme ve tedavi geliştirme konusunda yetersiz kalmaları.
3. İnsanı en doğru şekilde anlayabilmek için insanın aslına uygun, sağlam kaynaklara dayanan bir psikoloji yaklaşımının ve kapsamlı bir "nefs yapısı" modelinin geliştirilmesi zarureti.

Nasıl?

Nefs Psikolojisi yaklaşımı nasıl uygulanıyor?
1. Psikoterapi
Nefs Psikolojisi yaklaşımını benimsemiş, öğrenim analizinden geçmiş ve Nefs Psikolojisi psikoterapisti olmaya hak kazanmış uzmanlar (psikiyatr, psikolog, uzm. klinik psikolog) tarafından, psikolojik yardım almayı talep eden kişilere psikoterapi hizmeti sağlanır. Bireysel psikoterapötik süreçlerdir ve seanslara bölünerek sürdürülür. Danışana, muhabbetle refâkat edilir.
2. Öğrenim Analizi
Psikoloji alanında ilerleyen ve Nefs Psikolojisi alanında ihtisas yapmak ya da kendini bu alanda geliştirmek isteyen kişilerin bir uzman ile 4 yıllık bir öğrenim/analiz sürecinden geçmesidir. Tıpkı bir psikoterapi süreci gibidir; uzman olacak kişi bu alanda hizmet vermeden önce bizzat kendisi bu süreci tatbik etmiş olur. Bu süreçte, uzmanlığa hak kazanacak kişinin kendi içsel sürecinden geçmesi hedeflenir. Analiz süreci tamamlandığında, kişi Nefs Psikolojisi psikoterapisti olmaya hak kazanır.